Velayetin Değiştirilmesi Davası
Velayet Davası
Velayetin değiştirilmesi davası bazı durumlarda açılaması mümkün olan bir aile hukuku davası türüdür. Bu tür davalar genelde boşanma davası sonrası ebeveynlerden birisinin velayet hakkını kaybetmesi neticesinde açılmaktadır. Boşanma sonrasında, mahkeme kararı kesinleşip, velayetin velilerden birine verilmesinden sonra veli bakımından birtakım yeni gelişmeler gündeme gelebilir. Velayet davası açılabilecek hallerin başında velayet hakkının kötüye kullanılması gelmektedir. Ayrıca velayet görevinin olması gerekiği gibi yerine getirilmemesi bir başka sebeptir. Bunun yanında velayet hakkı olan kişinin ölmesi, yeni bir evlilik yapması veya taşınması da bu tür davalara sebep teşkil eder. Aile mahkemesi hakiminin görevi her koşul ve şartta çocuğun menfaatini korumaktır. Dolayısıyla bu sayılan sebepler dışında çocuğun yararı gerektiriyorsa velayet davası açılabilir.
İş bu durumlar Medeni Kanun madde 183 düzenlemesinde sınırlı olarak sıralanmıştır. Velinin yeniden evlenmesi, yer değiştirmesi veya ölmesi gibi durumlar söz konusu olduğunda; Medeni Kanun 183. madde hükmü uygulanacaktır. Madde hükmünce; “Ana veya babanın başkasıyla evlenmesi, başka bir yere gitmesi veya ölmesi gibi yeni olguların zorunlu kılması halinde hakim, resen veya ana ve babadan birinin istemi üzerine gerekli önlemleri alır.”
Velayetin Değiştirilmesi
Velayeti kendisine bırakılan velinin çocuğu da yanında götürerek yurt dışına çıkması ve sürekli olarak yurt dışında yaşam sürdürmeye karar vermesi halinde ve evlilik birliği kurulması söz konusu olduğunda çocuğun kişisel menfaati değerlendirilir. Bu durum yalnızca velayeti kendisinde bulunan velinin irade beyanına bağlı değildir. Kanun koyucu, bu duruma ilişkin olarak hakimlere geniş bir yetki tanımıştır. Annenin yurt dışına taşınması, evlenmesi veya ölümü söz konusu olduğunda öncelikle çocuğun menfaati değerlendirilecektir. bu kapsamda çocuğun zararına bir durum söz konusu ise hakim, kendiliğinden gerekli önlemleri alabilecektir. Medeni Kanun madde 39 hükmü çocuğun, annesini ve babasının sözünü dinlemekle yükümlü olduğunu düzenlemiştir. Ancak çocuğun menfaatine aykırı bir durum söz konusu olduğunda hakimin takdir yetkisi mevcuttur.
Velayetin Değiştirilmesi Davası
Bu dava prensip olarak aile mahkemelerinde açılır. ancak aile mahkemesi olmayan küçük yerleşim birimlerinde asliye hukuk mahkemeleri bu tür davalara bakmakla görevlidir. Velayet davaları, davanın ispatı bakımından özellikli ve teknik hukuk bilgisi gerektiren bir davadır. Bu davayı aynı gerekçeyle iki kez açma şansı yoktur. Dolayısıyla bir defa açılabilecek bir davanın başarısını riske atmak yerine bu alanda uzman bir boşanma avukatı ile haret edilmesi yeğlenmelidir.